راهکاری اثربخش برای مدیریت مصرف بهینه انرژی و آب

«ضریب مصرف» شاخصی ساده، عادلانه، کاملا انگیزشی-بازدارنده و اثربخش است که مصرف هر مشترک را نسبت به میانگین منطقه‌ و نوع کاربری می‌سنجد و با تغییر و تنظیم تعرفه متناسب با آن، انگیزه‌ای قدرتمند برای صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف ایجاد می‌کند.

«ضریب مصرف» شاخصی ساده، عادلانه، کاملا انگیزشی-بازدارنده و اثربخش است که مصرف هر مشترک را نسبت به میانگین منطقه‌ و نوع کاربری می‌سنجد و با تغییر و تنظیم تعرفه متناسب با آن، انگیزه‌ای قدرتمند برای صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف ایجاد می‌کند.

مزایا:

۱- ساده و قابل فهم برای همه؛ ترکیبی نادر از سادگی، کارآمدی و پذیرش اجتماعی

۲- پارامتری انگیزشی برای صرفه جویی بیشتر.

۳- پارامتری بازدارنده برای اسراف کمتر.

۴- شاخص مصرف بهینه و محاسبه عادلانه و منصفانه قبوض شهروندان:
مصرف کمتر، تعرفه پایین تر؛
مصرف بیشتر، تعرفه بالاتر.

۵- اعمال موضوعیت قیمت به عنوان پارامتر گم شده مصرف بهینه انرژی و آب در ایران.

۶- ایجاد انگیزه مضاعف در جهت تغییر و جایگزینی بسیاری از وسایل پرمصرف و انرژی بر با وسایل کم مصرف

۷- راهکاری کوتاه مدت و سریع جهت انجام توسط دولت، بدون نیاز به انجام تصمیمات سخت و هزینه زای تعدیل واقعی قیمت.

۸- راهکاری بینابینی و محتملا مورد توافق اولیه بین هر دو طیف چپ و راست اقتصاد.
رفع دغدغه عدالت و اقشار محروم و همزمان در راستای تخصیص بهینه منابع و ارسال سیگنال درست اقتصادی به جامعه در جهت کارایی اقتصاد

۹- خلع سلاح ذینفعان رانت انرژی در سنگر گرفتن همیشگی پشت اقشار محروم و قطع رانت خاص آنان به نفع منافع عمومی

۱۰- منعطف و عادلانه برای انواع مناطق، انواع کاربری و حتی اصناف.

۱۱- عدم فشار به اقشار محروم و حتی حمایت از آنان با توجه به اینکه اکثر اقشار محروم جزو مشترکان کم مصرف انرژی و آب هستند.

۱۲- اصلاح الگوی مصرف با جهت دهی میانگین مصرف کشوری به سمت الگوی مصرف بهینه.

۱۳- تعریف پارامتری مهم در قبوض و اعمال رنگبندی، جهت مقایسه راحت میزان مصرف با همسایگان، اقوام و همکاران و تبدیل آن به گفتمانی مهم در جمعها در راستای حل مشکل ناترازی انرژی و آب.

۱۴- تغییرات نرم و بسترسازی جهت امکان اصلاحات عمیق تر اقتصادی بدون شوک به جامعه و فشار به اقشار محروم و عدم مواجهه با تبعات سیاسی، اجتماعی و امنیتی آن.

۱۵- ایجاد زیرساخت برای توسعه حکمرانی داده و شفاف‌سازی مصارف انرژی و آب.

💠 رنگبندی پیشنهادی قبوض الکترونیکی بر اساس ضریب مصرف، جهت اثربخشی بیشتر و مدیریت مصرف بهینه انرژی و آب:

🔴 قرمز: ضریب مصرف بزرگتر از ۳ (k>3)
🟠 نارنجی: ضریب مصرف از ۲ تا ۳
🟡 زرد: ضریب مصرف از ۱ تا ۲
🟢 سبز: ضریب مصرف از ۰.۵ تا ۱
🔵 آبی: ضریب مصرف کوچکتر از ۰.۵ (k<=0.5)

🔷ملاحظات:

🔹 ایده ضریب قیمت و رنگبندی قبوض، حتی بدون اعمال قیمت در قبوض می تواند جهت اطلاع شهروندان از میزان مصرف خود در مقایسه با اطرافیان، اثربخش باشد.
در صورت تصمیم به اجرا، از چند ماه قبل با محاسبه فرضی، می تواند از نظر ذهنی و روانی شهروندان را با نحوه محاسبه روش جدید قبوض آشنا سازد تا هم با بازخورد کارشناسان و مردم، معایب آن برطرف شده و اثرات جانبی آن نیز به حداقل برسد، یا حتی غیرهمزمان و بر اساس نوع کاربری به ترتیب اعمال گردد. به عبارتی پیاده سازی حرفه ای و از جنس مدیریت تغییر.

🔹 بصورت پیش فرض، سقف قیمت برای برق و گاز همان قیمت آزاد یا صادراتی تعیین می شود که بعد از آن جهت استفاده بیشتر با قیمت آزاد هیچ گونه مانعی برای تمامی شهروندان نباشد.
به عنوان مثال در این حالت برای استخراج ارزهای دیجیتال شرایط عادلانه برای تمامی شهروندان برقرار می شود نه همچون شرایط فعلی که گروههای خاص از برق ارزان بهره مندند و شهروندان معمولی از این پتانسیل درآمدزایی که اتفاقا ارزآور نیز می باشد به بهانه برق یارانه ای کاملا محروم مانده اند.

🔹 برای آب که صرفا استفاده برای شرب مجاز است و هر نوع استفاده دیگری جز شرب مجاز نیست، پیش فرض، سقف قیمتی تعیین نمی شود تا متناسب با ضریب مصرف، قیمت همچنان افزایشی باشد تا کاملا از هر گونه استفاده غیر مجاز و بسیار بی رویه همچون پر کردن استخرها یا آبیاری باغچه ها با آب شرب شهری جلوگیری شود.

🔹 برای برخی ادارات و سازمانها و… که متراژهای بسیار متفاوت دارند، پارامتر میانگین در فرمول ضریب مصرف، می تواند بر اساس متراژ اعمال شود تا ضریب مصرف عادلانه تری بدست آید.

🙏🌱